Mięta Pieprzowa
Mięta posiada ok. 600 odmian. Najbardziej popularną jest mięta pieprzowa mięta lekarska – Mentha piperita L. z uwagi na jej cenne, potwierdzone badaniami właściwości. W wielu krajach ta odmiana jest uwzględniona w Farmakopei, czyli zbiorze farmaceutycznych receptur.
Charakterystyczną cechą mięty jest niewątpliwe jej przyjemny mentolowy aromat, uzyskany dzięki obecności olejków eterycznych. To właśnie olejek eteryczny jest najważniejszym elementem mięty, odpowiedzialnym za jej cenne właściwości. W swoim składzie zawierający bogactwo związków biologicznie czynnych (mentol, menton, limonen i związki terpenowe).
W medycynie tej tradycyjnej i współcześnie znana jest powszechnie jako środek łagodzący migrenę, działający antyseptycznie, odkażająco oraz lek łagodzący dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Pomocna w szczególności przy problemach z trawieniem, niestrawnością, po spożyciu obfitych ciężkostrawnych posiłków – warto mieć ją w swojej domowej apteczce.
Badania naukowe potwierdzają i dostarczają wiedzy o leczniczych właściwościach mięty pieprzowej ze względu na obecność w surowcu związków biologicznie czynnych m.in. olejków eterycznych, fenoli i flawonoidów.
Mięta pieprzowa na dolegliwości trawienne
Mięta pieprzowa w różnych postaciach, np. napary z mięty polecane są przy dolegliwościach ze strony układu pokarmowego. Jest dobrym środkiem zapobiegającym mdłościom i niestrawności, ponieważ pobudza wydzielanie soku żołądkowego, przyspieszając i ułatwiając trawienie. Działa wiatropędnie, zapobiega nadmiarowi gazów, przywraca prawidłową perystaltykę jelit oraz działa rozkurczowo.
Miętę pieprzową można zastosować w leczeniu dolegliwości tj: zaburzenia żołądkowo-jelitowe, w tym: kolki jelitowe, wzdęcia, przy niestrawności i w zespole jelita drażliwego.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32173933/
W dziewięciu badaniach klinicznych dotyczących stosowania mięty na niestrawność wykazały zmniejszenie objawów u 60-90 % pacjentów. Badania potwierdziły wartość terapeutyczną w leczeniu niestrawności. Badano 96 osób z rozpoznaniem niestrawności, z intensywnym bólem nadbrzusza. Pacjenci otrzymali w jednej grupie kapsułki dojelitowe z miętą oraz kminkiem, a w drugiej grupie kapsułki placebo przez 4 tygodnie. Stwierdzono istotne różnice w zmniejszeniu natężenia bólu i uczucia pełności, u osób którym podawano miętę, a w grupie placebo zaobserwowano minimalną poprawę.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12269960/
Mięta pieprzowa na przeziębienie
Jest składnikiem leków przeznaczonych do stosowania przy infekcjach górnych dróg oddechowych. Wykazuje działanie wykrztuśne, ułatwia oddychanie oraz udrażnia nos. Stosowana do inhalacji zwalcza zapalenie zatok. Działa także odkażająco i bakteriobójczo.
Miętę można stosować wewnętrznie w postaci naparów, wchodzi w skład mieszanek ziołowych, nalewek, kropli, oraz zewnętrznie w postaci maści, żeli, pręcików do nosa. Jest składnikiem płynów wykrztuśnych, tabletek do ssania na gardło.
Mięta na skórę
Zewnętrznie mięta lub mentol pozyskany z mięty w postaci mazideł i nacierań łagodzi podrażnienia i świąd skóry. Mentol jest składnikiem preparatów na ospę wietrzną oraz maści przeciwbólowych. Mentol działa silnie antyseptycznie, drażni zakończenia włókien nerwowych, daje uczucie chłodu i poraża zakończenia czuciowe biorące udział w przewodzeniu bólu, w efekcie wykazuje działanie słabo znieczulające.
Mięta na zespół jelita drażliwego (IBS)
Olejek z mięty pieprzowej wykazuje właściwości, które mogą przynieść korzyści pacjentom z objawami zespołu jelita drażliwego (IBS). W badaniach określono wpływ olejku z mięty pieprzowej na leczenie IBS.
W jakich sytuacjach nie powinno się zachować ostrożność?
Ciąża
Małe dzieci
Poważne choroby jelitowe
Ciężkie schorzenia wątroby i nerek
Aplikacja na skórę
Jest przeciwwskazana w I trymestrze ciąży.
Mięta nie powinna być też stosowana w dużych ilościach u niemowląt i małych dzieci, szczególnie w postaci olejku, ponieważ może działać alergizująco ze względu na zawartość mentolu.
Należy zachować ostrożność w przypadku refluksu, stanów zapalnych żołądka. Napary z mięty są jednak przeciwwskazane dla osób z wrzodami żołądka i kamieniami żółciowymi.
Zachowaj ostrośność, skonsultuj się z lekarzem.
Nie należy stosować nierozcieńczonego olejku bezpośrednio na skórę.
Autor: Technik Farmacji Jagoda Przytuła
Piśmiennictwo:
- Lamer-Zarawska E., Kowal-Gierczak B., Niedworok J., 2007. Fitoterapia i leki roślinne. Wyd. Lekarskie PZWL, Warszawa, str.87-89. ISBN-978-83-200-3401-1
- Matławska I., 2008. Farmakognozja. Wyd. Naukowe Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu, Poznań. s. 314-364. ISBN-978083-7597-004-3.
- Adaszyńska M., Swarcewicz M., Markowska-Szczupak A., Jadczak D., 2013. Skład chemiczny i właściwości przeciwdrobnoustrojowe olejku eterycznego i ekstraktu z mięty pieprzowej odmiany ‘Asia’. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2(87): 116-125.
- Thompson-Coon J, Ernst E: Systematic review: herbal medicinal products for non-ulcer dyspepsia. Aliment Pharmacol Ther, 2002.
- Dew MJ, Evans BK, Rhodes J: Peppermint oil for the irritable bowel syndrome: a multicentre trial. Br J Clin Pract, 1984.
- Chrapek, A., & Dzida, K. Skład chemiczny, warunki uprawy i właściwości lecznicze mięty pieprzowej (Mentha× piperita L.). Wybrane zagadnienia z zakresu przemysłu spożywczego oraz zarządzania i inżynierii produkcji, 16.
- Kiełtyka-Dadasiewicz A., Tarasevičienė Ž., Kubat-Sikorska A., Stryjecka M. Mięta jako składnik żywności tradycyjnej w Polsce i na świecie. BIOPOTRAVINY, TRADIČNÉ A REGIONÁLNE POTRAVINY NA SLOVENSKU AV ZAHRANIČÍ, 109.
- https://www.urzadzamy.pl/rosliny/ziola/mieta-pieprzowa-mieta-lekarska-aa-sQz2-HPnj-f62X.html
- https://naturalnieozdrowiu.pl/mieta-pieprzowa-wlasciwosci-lecznicze-i-zastosowanie/
- https://opieka.farm/mieta-pieprzowa-mentha-pipperita-l/
- https://enel.pl/enelzdrowie/zdrowie/mieta-dzialanie-i-wlasciwosci